Door de aanblik van tientallen verwachtingsvolle gezichten, in de mediatheek van een mulo-school in Paramaribo waar ik deze week gastlessen mocht geven, kreeg Moederdag voor mij – achteraf - meer reliëf dan voorgaande keren. Niet in positieve zin, wel als een pijnlijke manifestatie van demografische hulpeloosheid.
In een land waar ‘voorkinderen’ tot het cultureel erfgoed behoren, waar tieners een baby willen als statussymbool, waar mannen nakomelingen verzamelen zoals jagers trofeeën, waar eenoudergezinnen eerder de norm zijn dan de uitzondering, waar abortus niet alleen verboden maar ook nauwelijks een punt van discussie is en waar geen van de vele kerken werk maakt van bevolkingsbeleid met het oog op een betere kwaliteit van leven voor iedereen.
Kinderen vallen als manna uit de hemel, alsof mensen niets anders te doen staat dan zich voort te planten. Wanneer het dan spaak loopt met al dat nageslacht, worden de gevolgen gedachteloos afgewenteld op de wereldse overheid en als die in gebreke blijft, neergelegd bij kerken en bedrijven met hun baatzuchtige liefdadigheid.
Maar die overheid laat blijken evenmin een idee te hebben van wat ze in de gegeven demografische situatie moet of zou kunnen doen. Sla het nationale Ontwikkelingsplan 2017-2021 er maar op na.
Zou er iets van het voorgaande in de koppen vóór me zijn doorgedrongen en opgeslagen, vroeg ik me af tijdens de voornoemde lessen. Beseffen ze dat de jeugdwerkeloosheid gedoemd is te stijgen? Dat de kwaliteit van het onderwijs en andere sociale voorzieningen zoals de gezondheidszorg en het openbaar vervoer er niet op vooruit zal gaan en dat zelfstandige huisvesting voor jonge volwassenen nu al een schaars goed is? Zijn ze opgewassen tegen al die onverbeterlijk autoritaire volwassenen, die bij voorkeur leven in het verleden en die hun kroost constant inprenten hoe het moet denken over zichzelf, zijn familie, het eigen land en de wenkende maar angstaanjagende buitenwereld?
In elke klas heb ik gevraagd wie een uitgesproken hekel heeft aan lezen. “Kom er gerust voor uit, ik ben wel wat gewend!” Het gemiddeld aantal vingers was nauwelijks drie. Waarvan akte!
Theo Ruyter