Tot mijn verbazing vertelde een bibliotheekjuffrouw van een Muloschool in Suriname dat leerlingactiviteiten met mijn boek “De opdracht van Fodewroko” zijn stopgezet, omdat op sommige scholen kinderen in trance zijn geraakt. Nou speelt dat ding van ‘in trance’ raken al langer op scholen. Ik meen zelf te weten dat er een commissie is, die de scholen moet adviseren, wanneer zoiets zich voordoet op de school. Dat mijn boek hier iets mee te doen zou krijgen, had ik nooit kunnen vermoeden. Literair schrijven kan volgens mij niet zonder dat de schrijver gebruik maakt van zijn fantasie. Fantasie is het vermogen zich dingen voor te kunnen stellen die op dat moment niet in werkelijkheid aanwezig zijn. Het is een vermogen dat ieder mens bezit, en bijzonder belangrijk voor het surviven in het dagelijks leven. Stel je voor dat je je niet meer zou kunnen voorstellen hoe je straat eruit ziet, wanneer je naar huis wil gaan. Voor kunstenaars en visionairs is fantasie onmisbaar in de beroepsuitoefening. Hun creatieve fantasie moet zover reiken dat ze zich iets kunnen voorstellen, wat nog niet eerder bedacht is. De schrijver bedenkt bijvoorbeeld een verhaal dat niet eerder is bedacht. De schrijver heeft ook de vrijheid situaties te fantaseren, die in werkelijkheid niet bestaan. Dat gebeurt volop in de kinderliteratuur. Denk maar aan alle verhalen over sprekende dieren, toverende heksen, vliegende Supermannen, 100 jaar slapende prinsessen en dwergen die in boomhuisjes wonen. Uiteraard kan er ook volop gefantaseerd worden over geesten en spoken. In Suriname is het genre jorka-tori bijzonder populair. “Vreemde dingen uit Mariënburg” is een topseller in Suriname en mag gelezen worden door de jongeren voor hun literatuurlijst. Wereldwijd wordt de boeken van Harry Potter tot de top van de kinder- en jeugdliteratuur gerekend. In de boeken van Harry Potter is toveren een hoofdlijn in de verhalen en naarmate Harry Potter ouder wordt, komen er ook geesten en spoken voor in de boeken. Wat ‘De opdracht van Fodewroko’ betreft (helaas momenteel uitverkocht, een E-boek komt eraan) heb ik nooit de intentie gehad een jorka-tori te schrijven. Het is een fantasieverhaal waarin wat wonderlijke situaties voorkomen. Volgens mij zouden de scholen die het boek verbieden, liever kunnen praten met de kinderen die in trance raken en naar de diepere oorzaak van dit verschijnsel moeten zoeken. Als ze echt denken dat het door mijn boek komt, zouden ze nog eens goed naar de rest van de kinder- en jeugdboeken in hun bibliotheek moeten kijken en zich afvragen hoeveel boeken er nog meer in de rekken staan die ze zouden moeten verbieden, omdat de fantasie van de schrijver een verhaal met wonderlijke situaties heeft bedacht.
Ismene Krishnadath